Mikið vantar í ökunámið.

Það sem flestir þekkja sem miðflóttaafli og finna fyrir þegar bílar beygja.

Krafturinn eykst í öðru veldi af hraða bílsins margfaldað í réttu hlutfalli við massann en öfugu hlutfalli við radíus á beygjunni.

Á þetta var ekki minnst, svo mikið sem einu orði, á þeim þremur ökuprófsnámskeiðum sem ég hef setið. 

Þetta geta flestir ökumenn ekki reiknað þó að þeir eigi lífið að leysa í orðsins fyllstu merkingu. 

En tökum dæmi.  Ef ekið er á 60 km hraða á klukkustund þá kemur hraðinn inn í margfeldi sem talan 3600.

Ef ekið er á hraðanum 90 km/klst kemur hann inn í margfeldið sem talan 8100.  

Með öðrum orðum, í þessu dæmi, eykst hraðinn um 50% en margfeldisáhrifin um 125%. 

Á þeim krafti sem reynir að þeyta bílnum út af veginum miðað við sama massa og jafn krappa beygju. 

Þessi kraftur hefur því þýðingu í öllum beygjum er sér í lagi á malarvegi, blautu slitlagi og í hálku. 

Í hálku hefur það gríðarlega þýðingu að minnka hraðann áður en beygjur eru teknar.

Og því meiri þýðingu sem beygjan er krappari. 

Hliðstæð eru áhrif hraðans á hliðarvindi. 

Sá vindkraftur sem er að reyna að blása bílnum út af veginum.       

Komi vindurinn þvert á hlið bílsins, eykst kraftur vindsins í öðru veldi af vindhraðanum sjálfum. 

(Sem margfaldast svo með hálfri loftþyngd).  

Á þetta var heldur ekki minnst, ekki einu sinni í ökunámi aukinna ökuréttinda (Flutningabílar, rútur, vörubílar.)    

Að geta áttað sig á þessum atriðum hefur úrslitaþýðingu um hvort flutningabíll getur fokið eða ekki.  

Gæti munað t. d. því að hann fljúki örugglega ólestaður en sleppi með ákveðinn farm, miðað tiltekinn vindstyrk. 

Hið sama var upp á teningnum með jafnvægisútreikninga sem ekki voru heldur nefndir. 

Um úrreikninga á veltu t. d. mun á sportbíl, fólksbíl eða jeppa.     

Ekkert var fjallað um áhrif hleðslu fyrir ofan þyngdarpunkt miðað við hæð hleðslunnar og breidd bílsins. 

Of hafa t. d. tankbílar, steypubílar eða glerflutningabílar oltið út af vanþekkingu á þessu atriði. 

Á litlum hraða en í kröppum beygjum. 

Gríðarlega áhersla var hins vegar lögð á hvíldartímareglur við akstur stórra bíla. 

Ekki við kennaranna að sakast heldur námsefnið.

Vonandi hefur það lagast.

Það er að minnsta kosti ömurlegt að fólk sé að slasast og týna lífi út af vanþekkingu á grundvallaratriðum.

Um allt þetta geta áhugasamir lesið í frábærum skýrslum

inn á vef Vegagerðarinnar, Umferðarstofu og Rannsóknarnefndar umferðarslysa.

Til samanburðar má nefna að þeir sem vilja taka próf til að fljúga eða sigla sér til skemmtunar.

Verða að hafa alla útreikninga á valdi sínu, bæði á hraða, vindi, jafnvægi og hleðslu.

Af hverju þurfa ökumenn aðeins að kunna að reikna út bremsuvegalengd?

 

Þrír ultu á Holtavörðuheiðinni

Athugasemdir

[corvus corax, 2.4.2012 kl. 09:25]

Þeir sem ekki eru færir um að aka bíl eiga ekki að vera að þvælast um á bílum, svo einfalt er það.

[Viggó Jörgensson, 2.4.2012 kl. 12:34]

Skemmtileg nálgun hjá þér Krummi.

Ef þetta væri ekki svona alvarlegur málaflokkur.